Skip to content
मराठी विश्वकोश प्रथमावृत्ती
  • मराठी विश्वकोश (ज्ञानमंडळ)
  • मराठी विश्वकोश (खंड निहाय)
    • खंड : १ अंक ते आतुरचिकित्सा
    • खंड : २ आतुर निदान ते एप्स्टाइन,जेकब
    • खंड : ३ एबिंगहाऊस, हेरमान’ ते ‘किसांगानी’
    • खंड : ४ कीकट ते गाल्फिमिया ग्लॉका
    • खंड : ५ गाल्वा,एव्हारीस्त ते चेदि
    • खंड : ६ ‘चेन, सर एर्न्स्ट बोरिस’ ते ‘डोळा’
    • खंड : ७ ड्यूइसबुर्क ते धरणगाव
    • खंड : ८ ‘धरणे व बंधारे’ ते ‘न्वाकशॉट’
    • खंड : ९ पउमचरिउ – पेहलवी साहित्य
    • खंड : १० ‘पैकारा’ ते ‘बंदरे’
    • खंड : ११ बंदा ते ब्वेनस एअरीझ
    • खंड: १२ भंगुरतारा ते महाराष्ट्र राज्य
    • खंड : १३ महाराष्ट्र राज्य इलेक्ट्रॉनिकी विकास महामंडळ’ते ‘म्हैसूर संस्थान’
    • खंड : १४ यंग, एडवर्ड’ ते ‘रेयून्यों बेट
    • खंड : १५ रेल्वे ते वाद्य व वाद्यवर्गीकरण
    • खंड : १६ ‘वाद्यवृंद’ ते ‘विज्ञानशिक्षण’
    • खंड : १७ विज्ञानाचे तत्त्वज्ञान’ते शेक्सपिअर, विल्यम
    • खंड : १८ शेख अमर ते सह्याद्री
    • खंड : १९ सँगर, फ्रेडरिक ते सृष्टि व मानव
    • खंड : २० सेई-शोनागून ते ज्ञेयवाद
  • अकारविल्हे नोंदसूची
  • Toggle website search
Search this website
  • मराठी विश्वकोश (ज्ञानमंडळ)
  • मराठी विश्वकोश (खंड निहाय)
    • खंड : १ अंक ते आतुरचिकित्सा
    • खंड : २ आतुर निदान ते एप्स्टाइन,जेकब
    • खंड : ३ एबिंगहाऊस, हेरमान’ ते ‘किसांगानी’
    • खंड : ४ कीकट ते गाल्फिमिया ग्लॉका
    • खंड : ५ गाल्वा,एव्हारीस्त ते चेदि
    • खंड : ६ ‘चेन, सर एर्न्स्ट बोरिस’ ते ‘डोळा’
    • खंड : ७ ड्यूइसबुर्क ते धरणगाव
    • खंड : ८ ‘धरणे व बंधारे’ ते ‘न्वाकशॉट’
    • खंड : ९ पउमचरिउ – पेहलवी साहित्य
    • खंड : १० ‘पैकारा’ ते ‘बंदरे’
    • खंड : ११ बंदा ते ब्वेनस एअरीझ
    • खंड: १२ भंगुरतारा ते महाराष्ट्र राज्य
    • खंड : १३ महाराष्ट्र राज्य इलेक्ट्रॉनिकी विकास महामंडळ’ते ‘म्हैसूर संस्थान’
    • खंड : १४ यंग, एडवर्ड’ ते ‘रेयून्यों बेट
    • खंड : १५ रेल्वे ते वाद्य व वाद्यवर्गीकरण
    • खंड : १६ ‘वाद्यवृंद’ ते ‘विज्ञानशिक्षण’
    • खंड : १७ विज्ञानाचे तत्त्वज्ञान’ते शेक्सपिअर, विल्यम
    • खंड : १८ शेख अमर ते सह्याद्री
    • खंड : १९ सँगर, फ्रेडरिक ते सृष्टि व मानव
    • खंड : २० सेई-शोनागून ते ज्ञेयवाद
  • अकारविल्हे नोंदसूची

उपयुक्त कला

  1. अथ:>
  2. कला>
  3. उपयुक्त कला
  • सर्व नोंदी
  • अ
  • आ
  • उ
  • क
  • ख
  • ग
  • घ
  • च
  • छ
  • ज
  • त
  • द
  • ध
  • न
  • प
  • फ
  • ब
  • भ
  • म
  • र
  • ल
  • व
  • श
  • स
  • ह
अ
अक्षरण

अक्षरण

खंड १
किंकणी अडकित्ता

अडकित्ता

खंड १
अस्थिशिल्पन

अस्थिशिल्पन

खंड १
आ
आखणी

आखणी

खंड १

आडोशीपट

खंड १
महाराष्ट्रातील मंगळागौर

आरास

खंड २
पाषाणखंडाला विणलेले कापड गुंडाळून रंगद्रव्याच्या घर्षणाने केलेल्या मुद्रणाचा नमुना (चीन, इ. स. पू. २०० ते इ. स. २००).

आरेख्यक कला

खंड २
आवेष्टन

आवेष्टन

खंड २
उ
उत्कीर्णन

उत्कीर्णन

खंड २
क
मुसलमानी सुजनी कंथा

कंथा

खंड ३

कथा

खंड ३
कलमकारीचा एक नमुना

कलमकारी

खंड ३
कागदी सुरळ्यांचा कोंबडा

कागद कलाकाम

खंड ३
कागदलगद्याच्या मानवाकृती

कागदलगद्याचे कलाकाम

खंड ३
जडावकाम केलेले भारतीय काचपात्र, १८ वे शतक

काचपात्रे

खंड ३
मिलेफिअरी काचपात्र, व्हेनिस, सु. १६ वे शतक

काचेचे कलाकाम

खंड ३
रामराज्याभिषेक : उत्थित काष्ठशिल्पाची चौकट

काष्ठशिल्प

खंड ३
किनखावाचे वैशिष्टच्यपूर्ण नमुने : १ हिरव्या 'चंदेरी' किनखाबी साडीतील युवतो. २ 'चंदेरी' किनखावाचा रेखीव पदर. ३ जुने 'बनारसी' किनखाव. ४ अभ्रस : अभिजात 'बनारसी' किनखाव. ५ एक चित्तवेधक किनखावी पदर. ६ 'शिकारगढ' किनखाव. ७ 'गंगा-जमुना' बनारसी साडीतील युवती. ८ सोनेरी जरीकाठ : 'वाराणसी' किनखाव. ९ रेशमी पडद्यावरील 'राजपुतानी' किनखावाचा एक नमुना,१७ वे शतक.

किनखाब

खंड ३
गोफ्तगारीने सजविलेले एक तबक.

कोफ्तगारी

खंड ४
क्लॉयझनेकामाचा एक नमुना.

क्लॉयझने

खंड ४
ख
खडीकाम

खडीकाम

नक्षीकाम
सुवर्णखचित लाकडी खुर्ची, ईजिप्त, इ. स. पू. सु. १४ वे शतक.

खुर्ची

खंड ४
ग
कलश-गालिचावरील आकृतिबंध, इराण, १६ वे शतक.

गालिचे

खंड ४
ताज इंटरकाँटिनेंटलमधील तंजोर दालन, मुंबई

गृहशोभन

खंड ५
लाकडावर केलेल्या गेसोकामाचा एक नमुना

गेसोकाम

खंड ५
जर्मन ग्रंथपट्टीचा जुना नमुना, सु. १४८०

ग्रंथपट्टी

खंड ५
ग्रंथवेष्टनाचा एक पश्चिमी नमुना, १८४५.

ग्रंथवेष्टन

खंड ५
घ
घंटा

घंटा

खंड ५
च
खलाशाचे कातडी कटिवस्त्र इ. स. पू. सु. ३ हजार वर्षे.

चर्मकलाकाम

खंड ५
भारतीय चित्रजवनिकेचा एक नमुना, काश्मीर, सु. १८ वे शतक.

चित्रजवनिका

खंड ५

चिपेंडेल, टॉमस

खंड ५
कातीवकाम केलेल्या चौरंगाचा नमुना

चौरंग

खंड ६
छ
छायाचित्रणकला

छायाचित्रणकला

खंड ६
ज
हिरेजडित शिरोभूषण

जडजवाहीर

खंड ६
डाक्क्याच्या जामदानी कलाकामाचा नमुना

जामदानी कलाकाम

खंड ६
बसवरील जाहिरातीचा नमुना

जाहिरात

खंड ६
त
चंदनी पेटी

तक्षण

खंड ७
तांबटकाम : काही प्रक्रिया.

तांबटकाम

खंड ७
तारकामाचा एक नमुना

तारकाम

खंड ७
द
काष्ठशिल्पावरील दीपपात्र, २० सेंमी., गुजरात, १८ वे शतक.

दिवे

खंड ७
ध

धातु ठसे

खंड ८
धातुकलाकामाचा एक नमुना

धातुकलाकाम

खंड ८
न
कॅसा मिला वास्तूचा दर्शनी भाग, वास्तुकार आंत्तोन्यो गॉदी, (१८५२-१९२६)

नव्य कला

खंड ८

निएल्लोकाम

खंड ८
प
कार्यमग्न पटवेगार

पटवेगारी

खंड ९
उशीची झालर - पट्टी, पश्चिमी नमुना, १९ वे शतक.

पट्टी

खंड ९
दर्शनी बाजू मागची बाजू कुलगुरु - सुवर्णपदक, पुणे विद्यापीठ

पदक

खंड ९
भारतीय बाज

पलंग

खंड ९
पाटोळा

पाटोळा

खंड ९
अमेरिकन इंडियनांचा पिसांचा साज

पिसांचे कलाकाम

खंड ९
२. ‘मोरिबाना’ : जपानी पुष्परचना.

पुष्परचना

खंड ९
पैठणी

पैठणी

खंड १०
‘मंदिराच्या वाटेवर’–शिल्पकार गणपतराव म्हात्रे, मुंबई.

प्लॅस्टर ऑफ पॅरिसचे कलाकाम

खंड १०
फ
प्राचीन भारत-तुर्कस्तानी पद्धतीची बैठक,सु. ३ रे शतक

फर्निचर

खंड १०
फुलकरी : एक परंपरागत नमुना.

फुलकरी

खंड १०
ब

बागकाम

खंड ११
इंडोनेशियन बाटिककाम, जावा

बाटिककाम

खंड ११
दुपट्टी : बारीक गाठीची बांधणी, अलवर

बांधणी

खंड ११
बायो चित्रजवनिका

बायो चित्रजवनिका

खंड ११

बालुचार

खंड ११
 भारतीय टपाल तिकिटावरील मोगलकालीन बिर्दीपात्राचे (सुरईचे) चित्र.

बीदरचे कलाकाम

खंड ११
बुरूडकामात मग्न असलेले कुटुंब, महाराष्ट्र

बुरूडकाम

खंड ११

ब्राँझशिल्प

खंड ११
भ
१ अ- दुरंगी टाका, १ आ- आकृतिबंध २ अ- गव्हाचा टाका, २ आ- आकृतिबंध ३ अ- गव्हाच्या ओंबीचा टाका, ३ आ- आकृतिबंध, ४ अ- माशाच्या काठयाचा टाका, ४ आ- आकृतिबंध ५ अ- हेरिंग माशाच्या काठयाचा टाका, ५ आ- आकृतिबंध ६ अ- अळीचा टाका, ६ आ- आकृतिबंध ७ अ- बंगाली टाका, ७ आ- आकृतिबंध ८ अ- काश्मीरी टाका, ८ आ- आकृतिबंध ९ अ- परागाचा टाका, ९ आ- आकृतिबंध १० अ- छाया भरतकाम टाका, १० आ- आकृतिबंध ११ अ - चौकटीचा टाका, ११ आ- आकृतिबंध, १२ अ- आरसेकाम टाका, १२ अ- आरसेकाम टाका, १२ आ - आकृतिबंध १३ अ- जाळीदार काजाचा टाका, १३ आ- आकृतिबंध १४ अ- कापकामाचा टाका, १४ आ- आकृतिबंध.

भरतकाम

खंड १२
छापील रंगीत चित्रांचे काही नमुने

भित्तिपत्र

खंड १२
भित्तिपत्रक

भित्तिपत्रक

खंड १२
कलात्मक कोरीवकाम केलेले लाकडी फलक, उदयपूर राजवाडा.

भित्तिशोभन

खंड १२
म
कच्छ – सौराष्ट्र मणिकामाचे काही प्रकार : १. साख – तोरण (दारावरील तोरण), २. तकिया (उश्यांचे प्रकार), ३. चक्लाभ व गोलिया (चौकोनी व गोल पडदे), ४. खुर्चींवरील गादी, ५. पंखा, ६. गोल उशी, ७. पाछीपटी (कपाटावरील दर्शनी पट्टी), ८. खाटलो (पाळणा).

मणिकाम

खंड १२
मलमलीवरील जामदानी कलाकाम, १८ वे शतक.

मलमल

खंड १२

मश्रू

खंड १२
आंतरराष्ट्रीय प्रदर्शनातील (१८६२) रत्नजडित व मीनाकारी केलेल्या कलात्मक वस्तू.

मीनाकारी

खंड १३
मुद्रणयोजन

मुद्रणयोजन

खंड १३
मुद्रितशोधन चिन्हे

मुद्रितशोधन

खंड १३
मृत्पात्री

मृत्पात्री

खंड १३
रॉयल ॲकॅडमी, लंडन येथील प्रदर्शनात (१८९२) ठेवलेले महापौरांचे मीनाकामयुक्त पदक.

मेणकाम

खंड १३
र
रथ

रथ

प्राचीन वाहनप्रकार
महाराष्ट्रातील कणारांगोळीचे मूलभूत घटक व विस्तारित प्रकार

रांगोळी

खंड १४

रेशीमकाम

खंड १५
ल
पेशवेकालीन विश्रामबागवाड्याची कलात्मक मेघडंबरी व दर्शनी भाग, पुणे.

लाकडी कलाकाम

खंड १५

लाखकाम

खंड १५

लॅकरकाम

खंड १५

लेस

खंड १५
व

वस्त्रकला

खंड १५
श
शंखशिंपल्यांचे कलाकाम

शंखशिंपल्यांचे कलाकाम

खंड १७

शवपेटिका

खंड १७
शाल

शाल

खंड १७

शिवणकला

खंड १७

शुक्तिशिल्पन

खंड १७

शृंगशिल्पन

खंड १७
राजस्थान : 'परियोंकी रानी' हे स्तब्भनाट्य (टँब्लो)

शोभादृश्ये

खंड १८
गुरू गोविंदसिंगांच्या निशाणीसह आदी गंथाचे पृष्ट १७-१८ वे शतक.

शोभित हस्तलिखिते

खंड १८
स
सुबक खुर्च्याचा संच, सखेडाकलाकृती

संखेडाकाम

खंड १८
संदला - शिल्पन

संदला – शिल्पन

खंड १८

सायक्लोरामा

खंड १९
हैदराबादच्या सातव्या निजामाचे सुवर्ण-मुलामायुक्त लाकडी सिंहासन (१९३७).

सिंहासन

खंड १९
आ. १. सुतारकामाची मुख्य हत्यारे : (१) हात करवत, (२) डबरी करवत, (३) छिद्र करवत, (४) गुण्या, (५) बडी, (६) खतावणी (आखणी), (७) पोयच, (८) घडीची मापपट्टी, (९) लोखंडी रंधा, (१०) लाकडी रंधा, (११) अंबूर, (१२) कर्कट, (१३) तासणी, (१४) डोलमिट, (१५) छिद्रक, (१६) सामता व दोरी, (१७) गिरमिट, (१८) पटाशी, (१९) मार्फा, (२०) बसूला (तासणी), (२१) सढ्या.

सुतारकाम

खंड १९

सुनिदर्शन

खंड १९
आ.१. (१-१४) सोनारकामातील हातोड्यांचे विविध प्रकार, (१५) ठोकळा छाप, (१६) फांसे छाप

सोनार कलाकाम

खंड २०
ह
ऑटोमन पॅलेस म्यूझीयममधील झुंबर, इस्तंबूल.

हंड्या व झुंबरे

खंड २०

हस्तव्यवसाय

खंड २०

हस्तिदंतशिल्पन, भारतातील

खंड २०

हिमरू विणकाम

खंड २०

अर्थशास्त्र (566) अवर्गीकृत (2722) आयुर्वेद (83) इंग्रजी भा. सा. (223) इतिहास (669) इतिहास, जागतिक (203) इतिहास, भारतीय (338) उद्योग व व्यापार (333) उपयुक्त कला (102) कला सामान्य (88) कायदा (273) कीटकविज्ञान (84) कृषिविज्ञान (220) खगोलशास्त्र (290) खेळ (113) गणित (155) चित्रकला (77) तत्त्वज्ञान (261) धर्म (680) पुरातत्त्वविद्या (177) प्राणिविज्ञान (224) फ्रेंच भा. सा. (98) बंगाली भा. सा. (72) भाषाशास्त्र (94) भूगोल (3060) भूविज्ञान (490) भौतिकी (427) मराठी भा. सा. (269) मानवशास्त्र (297) मानवी वैद्यक (187) मानसशास्त्र (175) यांत्रिक अभियांत्रिकी (121) युद्धशास्त्र (233) यूरोपीय भा. सा. (114) रसायनशास्त्र (456) राज्यशास्त्र (494) वनस्पतिविज्ञान (1386) वातावरणविज्ञान (87) वास्तुकला (93) विद्युत् अभियांत्रिकी (69) शिक्षणशास्त्र (254) संगीत (208) संस्कृत भा. सा. (165) समाजशास्त्र (227) हिंदी भा. सा. (82)

  • 18,021,559 अभ्यागत

© मराठी विश्वकोश निर्मिती मंडळ - सर्व हक्क राखीव | अनन्या मल्टीटेक प्रायवेट लिमिटेड द्वारा विकसित

Skip to content
Open toolbar Accessibility Tools

Accessibility Tools

  • Increase TextIncrease Text
  • Decrease TextDecrease Text
  • GrayscaleGrayscale
  • High ContrastHigh Contrast
  • Negative ContrastNegative Contrast
  • Light BackgroundLight Background
  • Links UnderlineLinks Underline
  • Readable FontReadable Font
  • Reset Reset