वास्तूकाम, खापरांची उकृष्ट भांडी आणि धातुकाम ही इंका संस्कृतीची ठळक वैशिष्ट्ये येथे आढळतात. या लोकांना विणण्याची कलाही अवगत होती. नागरी भागातील लोक विणकाम करीत तर ग्रामीण भागातील लोक शेती करीत. या संस्कृतीने वीरकोचा हा निर्माता देव मानला होता तर इंटी म्हणजे सूर्य देवतेचे मंदिर व सुवर्ण प्रतिमाही निर्माण केल्या होत्या. पावसासाठी अपु-इलापु या कृषी-देवतेची उपासना हे लोक करीत.
वास्तुशैलीच्या दृष्टीने येथील वास्तू वैशिष्ट्यपूर्ण आहेत. प्रचंड आणि सुबकपणे तासलेल्या शिळा वास्तूंत वापरलेल्या आहेत. वास्तुकामात सांधण्यासाठी चुना किंवा तत्सम द्रव्याचा उपयोग न करता वास्तूचे संतुलन न बिघडेल अशा रीतीने दगड एकमेकांवर रचून येथील इमारती उभारलेल्या होत्या.
इ. स. १५३२ मध्ये स्पॅनिशांनी इंका साम्राज्याचा नाश केला, त्यावेळी त्यांना माचू-पिक्चूचा सुगावा लागला नाही. त्यामुळे ही नगरी अनाघ्रात राहिली होती.
पहा : इंका.
संदर्भ : Cottrell, L. Concise Encyclopaedia of Archaeology, London, 1960.
देव, शां. भा.
“