पुलुंगा : (वारस, वरस, पातंग क. आडविनुग्गी, बेचडी गु. वेरास लॅ. हेटेरोफ्रॅग्मा क्वाड्रिलॉक्युलर कुल-बिग्नोनिएसी). हा मोठा वृक्ष मध्य प्रदेश व कारवार येथे आणि महाराष्ट्रात सर्वत्र, विशेषतः पानझडी जंगलात आढळतो. साल जाड व तपकिरी असून लहान खवल्यांनी सोलून जाते. पाने संयुक्त, संमुख (समोरासमोर), पिच्छाकृती (पिसासारखी) व मोठी दले ७–११, कोवळेपणी केसाळ पण पुढे गुळगुळीत फुले सुवासिक, पांढरी परंतु गुलाबी किनारीची आणि मोठी असून फांद्यांच्या टोकास परिमंजरीवर [→ पुष्पबंध]
फेब्रुवारी ते एप्रिलमध्ये येतात. केसरदले चार व दीर्घद्वयी (दोन लांबट व दोन आखूड) संवर्त द्वयोष्ठक व केसाळ पुष्पमुकुट घंटेसारखा [→ फूल] बोंड लांब, सरळ टोकदार व फुटीर बिया सपक्ष (पंखधारी) असतात. याचे लाकूड करडे, खरबरीत व साधारण कठीण असून बांधकाम, फळ्या, खेळणी इत्यादींकरिता उपयुक्त असते. लाकडापासून जाळून काढलेले डांबरासारखे तेल कातडीच्या रोगांवर वापरतात.
पहा : बिग्नोनिएसी.
देशपांडे, सुधाकर
“